Wat doe ik als mijn cliënt geen ROM-gegevens (meer) wil invullen?
Soms staan cliënten negatief tegenover het invullen van ROM-vragenlijsten, voorafgaande of tijdens de behandeling. Natuurlijk kun je cliënten niet dwingen, maar wel is het goed om na te gaan wat de reden is van de weigering. Wanneer gegevens ook daadwerkelijk behandelondersteunend worden ingezet, vinden de meeste cliënten het invullen ervan geen probleem (zie FAQ: Hoe informeer ik mijn cliënt over ROM). Dat betekent evenwel dat het belangrijk is om de uitslagen regelmatig met hen te bespreken. Zoiets hoeft niet elke sessie uitgebreid en soms helpt het al wanneer je je cliënt laat weten dat je de vragenlijst hebt gezien (bijvoorbeeld ‘Ik zag aan de vragenlijst dat je je nog steeds wat somber voelt’). Op andere momenten zijn er goede redenen om iets te wijzigen in de ROM-meting die je doet, bijvoorbeeld omdat een vragenlijst de lading van de klachten niet goed dekt. Als je als therapeut geen keuze hebt in de vragenlijst die je inzet, kun je soms besluiten om de ROM dan maar helemaal te stoppen.
Vaak hoor je over benchmarken met ROM-data. Wat is dat nou?
Benchmarken is het op groepsniveau vergelijken van uitkomsten met een referentiewaarde, meestal een gemiddelde. Dat klinkt ingewikkeld, maar je kunt dan denken aan het vergelijken van operatiecijfers van ziekenhuizen of van onderwijsuitkomsten van scholen. Het primaire doel van benchmarken is om van elkaar te leren door vergelijking met vergelijkbare anderen. Benchmarken is dus bedoeld als leerinstrument en dient voor reflectie en kwaliteitsverbetering. Zorgaanbieders met minder goede uitkomsten kunnen zichzelf verbeteren door in gesprek te gaan met zorgaanbieders met betere uitkomsten en zo te leren van elkaar. Dat kan tussen instellingen zijn, maar het kan ook gaan om behandelaars binnen één instelling. Een veelgehoorde kritiek als het gaat om benchmarking is de grote variatie tussen cliënten met eenzelfde diagnose. Verschillende zorgaanbieders zien nu eenmaal verschillende groepen mensen. Denk aan variatie in de demografische gegevens en klinische problematiek van cliënten. Wanneer je de behandeluitkomst van twee zorgaanbieders met elkaar vergelijkt, zou het zo kunnen zijn dat een verschil niet toe te schrijven is aan een verschil in kwaliteit, maar aan het verschil in de behandelde cliëntenpopulatie. Dit wordt ook wel het casemix-probleem genoemd. Dit kan inderdaad voor problemen zorgen, maar het voeren van het gesprek over verschillen in behandeluitkomst draagt wel bij aan betere zorg. Overigens bestaat er iets als een casemixcorrectie, waarbij een homogene subgroep geselecteerd wordt die op relevante kenmerken identiek is. Het lastige daarbij is echter wel dat we niet van alle doelgroepen weten welke kenmerken precies relevant zijn.
Helaas is de discussie in Nederland dusdanig verschoven dat men bij benchmarking nu vooral denkt aan vergelijking als basis voor de vergoeding van behandelingen en het contracteren van behandelaars of instellingen. Zoals aangegeven is dat niet het primaire doel van benchmarking.
Wat is de stand van zaken van Akwa?
Akwa GGZ is samen met het veld bezig om te komen tot een doorontwikkelde variant van ROM. De meest recente informatie hierover vind je hier.
Wat is het standpunt van de VGCt over ROM?
De VGCt heeft hierover een duidelijk standpunt ingenomen.
Waar vind ik meer literatuur over ROM?
Hier natuurlijk! Hieronder een lijst met recente internationale en nationale artikelen over ROM.
- Brattland, H., Koksvik, J. M., Burkeland, O., Klöckner, C. A., Lara-Cabrera, M. L., Miller, S. D., Wampold, B., Ryum, T., & Iversen, V. C. (2019). Does the working alliance mediate the effect of routine outcome monitoring (ROM) and alliance feedback on psychotherapy outcomes? A secondary analysis from a randomized clinical trial. Journal of Counseling Psychology, 66(2), 234–246. https://doi.org/10.1037/cou0000320
- Carlier, I. V., Meuldijk, D., Van Vliet, I. M., Van Fenema, E., Van der Wee, N. J., & Zitman, F. G. (2012). Routine outcome monitoring and feedback on physical or mental health status: evidence and theory. Journal of evaluation in clinical practice, 18(1), 104-110.
- Hannan, C., Lambert, M. J., Harmon, C., Nielsen, S. L., Smart, D. W., Shimokawa, K., & Sutton, S. W. (2005). A lab test and algorithms for identifying clients at risk for treatment failure. Journal of clinical psychology, 61(2), 155-163.
- Janse, P.D., De Jong, K., Maarten K., Van Dijk, G., Hutschemaekers, J.M. & Marc J. P. M. Verbraak (2017). Improving the efficiency of cognitive-behavioural therapy by using formal client feedback, Psychotherapy Research, 27(5), 525-538.
- Davidson, K. M., Rankin, M. L., Begley, A., Lloyd, S., Barry, S. J., McSkimming, P., … & Bienkowski, G. (2017). Assessing patient progress in psychological therapy through feedback in supervision: The MeMOS* randomized controlled trial (* Measuring and monitoring clinical outcomes in supervision: MeMOS). Behavioural and cognitive psychotherapy, 45(3), 209-224.
- de Beurs, E., Vissers, E., Schoevers, R., Carlier, I. V., van Hemert, A. M., & Meesters, Y. (2019). Comparative responsiveness of generic versus disorder‐specific instruments for depression: An assessment in three longitudinal datasets. Depression and anxiety, 36(1), 93-102.
- de Jong, K., Conijn, J.M., Lutz, M.C., Gallagher, R.A.V., & Heij, M. (submitted). Using progress feedback to improve outcomes and reduce drop-out: A multilevel meta-analysis.
- de Jong, K., Segaar, J., Ingenhoven, T., van Busschbach, J., & Timman, R. (2018). Adverse effects of outcome monitoring feedback in patients with personality disorders: A randomized controlled trial in day treatment and inpatient settings. Journal of personality disorders, 32(3), 393-413.
- Lambert, M. J., Whipple, J. L., & Kleinstäuber, M. (2018). Collecting and delivering progress feedback: A meta-analysis of routine outcome monitoring. Psychotherapy, 55(4), 520.
- Metz, M. J., Veerbeek, M. A., Twisk, J. W., van der Feltz-Cornelis, C. M., de Beurs, E., & Beekman, A. T. (2019). Shared decision-making in mental health care using routine outcome monitoring: results of a cluster randomised-controlled trial. Social psychiatry and psychiatric epidemiology, 54(2), 209-219.
- van Oenen, F. J., Schipper, S., Van, R., Schoevers, R., Visch, I., Peen, J., & Dekker, J. (2016). Feedback-informed treatment in emergency psychiatry; a randomised controlled trial. BMC psychiatry, 16(1), 110.
