Dealen met onzekerheid belangrijk

Intolerance of uncertainty voorspellend voor behandeluitkomst kinderen met angst

door Mieke Ketelaars
4 minuten leestijd

Hoewel de behandeling van angststoornissen voor jeugdigen succesvol is, profiteert lang niet ieder kind evenveel van behandeling. Jacqueline Sperling onderzocht in hoeverre ‘intolerance of uncertainty’ interfereert met de behandeluitkomst van angstige jeugdigen. Uit haar onderzoek blijkt inderdaad dat jeugdigen die veel moeite hebben met onzekerheid minder van behandeling profiteren. Maar wanneer die intolerantie succesvol wordt aangepakt, blijkt de behandeluitkomst ook beter.

Veel onderzoek dat zich richt op het optimaliseren van angstbehandeling focust zich op volwassenen. Onderzoek naar jeugdigen blijkt in veel gevallen toch een wat ondergeschoven kindje. Een vreemd gegeven, aangezien vroege behandeling van angst veel leed kan voorkomen. Het onderzoek van Jacqueline Sperling valt daarom in positieve zin op.

IU als belangrijke factor

Maar wat verstaan we nu eigenlijk onder ‘intolerance of uncertainty’ (IU)? Bij IU gaat het om – verrassing – een intolerantie voor onzekere situaties. Neem bijvoorbeeld een jeugdige met separatieangst. Naast de angst om weg te zijn van ouders, kan het voor zo’n jeugdige nóg lastiger zijn om in een dergelijke situatie niet te weten waar zijn of haar ouders zijn.

Dat IU als factor wordt onderzocht is niet zo bijzonder. Eerder onderzoek wijst er namelijk op dat IU veel variatie voorspelt in de mate van angst en piekeren. Vanuit volwassen onderzoek weten we bovendien dat het een belangrijke rol speelt in het succes van behandeling, maar voor jeugdigen is daar nog minder over bekend. Tot nu toe dus.

Problematisch maar veranderbaar

Sperling onderzocht de effectiviteit van CGT-behandeling van 104 jeugdigen met een angststoornis of OCS. De behandeling bestond uit intensieve outpatient groeps-CGT en exposure rondom onzekerheid vormde een belangrijk aandachtspunt in de behandeling.

De onderzoeker vond een aantal belangrijke aanknopingspunten voor de praktijk. Ten eerste bleek dat een hoge IU bij aanvang van de behandeling een sterke relatie had met mate van angst en functionele beperking op dat moment. Daarmee lijkt IU dus in zekere zin gerelateerd aan de ernst van de problematiek. Sperling vond ook dat IU veranderbaar is: na behandeling hadden de kinderen veel minder last van IU. Helaas zag ze ook dat jeugdigen met een hoge mate van IU minder van behandeling profiteerden. Zij lieten over het algemeen hogere angstniveaus zien en meer functionele beperkingen na afronding. Tegelijkertijd bleek een sterke vermindering van IU gerelateerd aan vermindering van problematiek. Wanneer er dus aan gesleuteld kan worden, geeft behandeling alsnog goede resultaten.

In kaart brengen

De resultaten wijzen erop dat IU ook bij kinderen een belangrijke impact heeft op de behandeluitkomst. En, misschien nog wel belangrijker, dat je kunt werken aan het verbeteren ervan. Reden genoeg dus om in je behandeling in kaart te brengen hoe het is gesteld met de IU van je patiëntjes. Wist je dat daarvoor ook een vragenlijst beschikbaar is? De Intolerance of Uncertainty Scale (IUS) is ook in het Nederlands vertaald en kan gebruikt worden voor adolescenten. Voor kinderen is er een aparte versie, maar deze lijkt nog niet naar het Nederlands vertaald.

Bron

  • Sperling, J. (2022). The Role of Intolerance of Uncertainty in Treatment for Pediatric Anxiety Disorders and Obsessive-Compulsive Disorder. Evidence-Based Practice in Child and Adolescent Mental Health, 1-10. https://doi.org/10.1080/23794925.2022.2051215

Misschien ook interessant voor jou