Toen ik een jaar of tien was deed ik een cursus zelfverdediging. Twee vingers in de ogen, een flinke stamp op de tenen, een welgemikt knietje in het kruis en ik was weerbaar. Mijn dochter daarentegen doet aan ‘weerbaarheidstraining’. Echt een training van deze tijd. Ze leert in een achttal woensdagochtendsessies samen met haar klasgenoten weerbaar te worden onder de bezielende leiding van een heuse weerbaarheidstrainer. Een kleine greep uit het weerbaarheidsassortiment.
Een gesprek over imaginaire tuintjes die je kunt cultiveren om je persoonlijke ruimte te demarqueren. Doel: grenzen stellen. Geleerde les: je mag niet lachen als de meester het over zelfverzonnen groentes heeft. Dat is namelijk Níet Grappig.
Een oefening waarbij de kinderen hun armen in en uit de knoop moeten draaien. Doel: samenwerken. Geleerde les: zorg dat je niet in een situatie terechtkomt waarbij je handen moet vasthouden met jongens die persoonlijke hygiëne laag op hun prioriteitenlijstje hebben staan. Extra leermoment: je Persoonlijke Grens aangeven bij de meester loont niet.
Een groepsdrukopdracht waarbij ongeïnformeerde kinderen bij een loopopdracht gemanipuleerd worden om niet naar de meester te luisteren. Doel: inzien hoe groepsdruk werkt. Geleerde les: meelopen is een letterlijk begrip en sokken moeten uit, ook al mag dat niet van mama. Persoonlijke grenzen be damned.
Wellicht dat het bovenstaande al één en ander illustreert, maar ik bespeur bij mijn dochter eerder een toenemende mate van weerstand dan van weerbaarheid. Tegen de training in het algemeen en de weerbaarheidsmeester in het bijzonder. Wat mij betreft is het probleem de totale protocollering van zo’n weerbaarheidstraining, zonder aandacht voor maatwerk of generalisatie naar de echte wereld. Een protocol is bedoeld om evidence based te werken en therapist drift te voorkomen, maar vraagt nog altijd om aansluiting bij de cliënt die voor je zit. Dat geldt voor CGT en zou ook moeten gelden voor een weerbaarheidstraining.
Het gevolg van dit hele debacle is dat ik mijn dochter een andere, treurige les heb moeten leren: soms moet je lijden zonder dat je het nut ervan inziet. Nog twee keer en het verplichte nummertje van school is weer afgevinkt. Of de klas er daadwerkelijk weerbaar van is geworden? Ik vermoed van niet. In elk geval niet op de manier waarop de training eigenlijk was bedoeld. Er wordt nog steeds dagelijks buitengesloten op het schoolplein en gescholden in de appgroep. Dan heb je dus geen fluit aan lekker stevig staan en je Persoonlijke Grens aangeven.
