In Research snippets geven we je een kort overzicht van de belangrijkste onderzoeksresultaten van de afgelopen week. Wil je meer weten over een van de beschreven artikelen, laat het ons weten via communicatie@vgct.nl en we schrijven er een uitgebreid bericht over.
Exposuretherapie voor PTSS heeft ook een gunstig effect op comorbide diagnoses
PTSS gerelateerd aan fysiek en/of seksueel geweld in de kindertijd gaat vaak gepaard met andere aandoeningen. Chris Hoeboer en zijn collega’s tonen in hun RCT-studie aan dat exposuretherapie bij deze groep niet alleen leidt tot een afname van PTSS, maar ook van comorbide diagnoses zoals middelenmisbruik, angst-, depressieve, en persoonlijkheidsstoornissen. Dat geldt bovendien voor alle drie de onderzochte varianten exposuretherapie (standaard, gefaseerd en intensief). Exposure had geen significant effect op de aanwezigheid van OCS, psychotische stoornissen en eetstoornissen, maar dat kan volgens de onderzoekers verklaard worden door het relatief kleine aantal mensen met deze stoornissen in de studie.
🔗 https://doi.org/10.1080/16506073.2024.2318729
🔑 Exposure; Volwassen; Trauma; Transdiagnostische problematiek
Ook in de praktijk langdurig effect van CGT bij jeugdigen met een angststoornis
CGT blijkt ook in een ‘echte’ klinische omgeving duurzaam effect te hebben bij jeugdigen met een angststoornis. Dat tonen Duitse onderzoekers aan door 210 kinderen met verschillende typen angststoornissen twee tot zeven jaar na hun behandeling bij een lokale instelling opnieuw te meten. Zo’n 63 procent van de kinderen heeft dan nog altijd geen enkele angststoornis meer (terwijl je in deze levensfase juist de ontwikkeling van níeuwe stoornissen zou verwachten). Het herstelpercentage ligt dicht bij dat uit meta-analyses op basis van RCT’s onder strakker gecontroleerde omstandigheden. De onderzoekers zien dit als bewijs dat het mogelijk is om met evidence based behandelprotocollen uit RCT’s net zulke goede resultaten te behalen in de klinische praktijk.
Zoals bij ieder onderzoek zijn er ook mitsen en maren. Zo melden de onderzoekers dat de helft van de oorspronkelijke deelnemers niet beschikbaar was voor de langetermijnmeting en dat dit de resultaten wat vertekend kan hebben.
🔗 https://doi.org/10.1159/000537932
🔑 CGT; Kind en Jeugd; Angststoornissen
Psychotherapie zoals CGT veelbelovend bij niet-fysieke klachten van de menopauze
Psychologische behandelingen zoals CGT en mindfulness kunnen menopauzegerelateerde stemmingsklachten en geheugen- en concentratieproblemen verminderen en de kwaliteit van leven verbeteren. Dat blijkt uit een recente meta-analyse van 30 RCT’s met daarin 3501 vrouwen uit veertien landen, waaronder Nederland. CGT wordt gesuggereerd als de meest kosteneffectieve optie, omdat de behandeling, in vergelijking met andere vormen zoals mindfulness en ACT, een kortere behandelduur heeft. De onderzoekers hopen dat dit resultaat zorgprofessionals aanmoedigt vaker psychotherapie in te zetten voor het managen van ‘niet-fysieke’ overgangsklachten.
🔗 https://doi.org/10.1016/j.jad.2024.02.048
🔑 CGT; Overige behandelvormen; Volwassen; Somatische problemen
CGT door een therapeut op afstand net zo effectief als face-to-face therapie
Voor de effectiviteit van CGT maakt het geen verschil of de behandeling face-to-face of op afstand (via bijvoorbeeld een videovergadering) wordt gegeven. Dat concluderen Canadese onderzoekers met “redelijke” zekerheid op basis van een meta-analyse van 54 RCT’s waarin vooral angst- en stemmingsstoornissen maar ook somatische en eetproblemen waren vertegenwoordigd. Het type stoornis was niet van invloed. De onderzoekers denken dat therapeutgeleide CGT op afstand de toegang tot evidence based zorg kan verbeteren, zeker in een land dat geografisch zo groot en dunbevolkt is als Canada.
🔗 https://doi.org/10.1503/cmaj.230274
🔑 CGT; E-mental health; Volwassen; Angststoornissen; Stemmingsstoornissen; Somatische problemen; Voedings- en eetstoornissen
Vierdaagse groeps-CGT voor jeugd: geen vermindering van tics, wel verbeterd welzijn (op termijn)
“Tackle your Tics” is een vierdaagse groepsbehandeling voor kinderen en adolescenten ontwikkeld door Nederlandse onderzoekers, therapeuten en ervaringsdeskundigen. Naast behandelsessies op basis van exposure- en responspreventie zijn er ondersteunende componenten, zoals workshops over het leven en omgaan met tics gegeven door ervaringsdeskundigen (jongvolwassenen met tics). In dit interview voor VGCt Magazine vertelde klinisch psycholoog en emeritus hoogleraar Lisbeth Utens over haar positieve ervaringen met het behandelprogramma. Uit een RCT onder haar leiding blijkt nu dat er direct na de behandeling geen significant verschil in tic-ernst is tussen de behandelgroep en de wachtlijst. Op de langere termijn (drie en zes maanden na de behandeling) zijn er wel significante verbeteringen te zien op secundaire uitkomstmaten zoals kwaliteit van leven, emotioneel/gedragsmatig functioneren en tic-gerelateerde beperkingen. Ook zijn zowel kinderen als ouders tevreden over de behandeling.
🔗 https://doi.org/10.1007/s00787-024-02410-0
🔑 Exposure; Overige behandelvormen; Kind en jeugd; OCD
