Research Snippets

Kort wetenschappelijk nieuws voor de snelle lezer

door Jojanneke Bastiaansen
5 minuten leestijd

In Research snippets geven we je een kort overzicht van de belangrijkste onderzoeksresultaten van de afgelopen week. Wil je meer weten over een van de beschreven artikelen, laat het ons weten via communicatie@vgct.nl en we schrijven er een uitgebreid bericht over.

Groter preventief effect van cognitieve therapie bij herhaaldelijk depressieve patiënten

De kans op terugval blijkt aanzienlijk kleiner als patiënten na hun depressie een vorm van cognitieve therapie (zoals CGT of MBCT) krijgen. De preventieve werking is bovendien sterker bij patiënten die al drie of meer depressieve episodes achter de rug hebben. Dat stellen Josefien Breedvelt en collega’s vast na een individuele patiëntdata (IPD) meta-analyse met daarin de oorspronkelijke gegevens van 1720 deelnemers uit veertien RCT-studies. De onderzoekers raden daarom aan om juist bij patiënten met een hoge kans op terugval psychologische interventies in te zetten.

🔗 https://doi.org/10.1038/s44220-023-00178-x
🔑 CGT; Preventie; Volwassen; Stemmingsstoornissen

EMDR bij PTSS even effectief als andere psychologische behandelingen

EMDR verschilt in effectiviteit niet van andere psychologische behandelingen voor PTSS. Dat blijkt uit een meta-analyse van vijftien RCT’s die EMDR vergeleken met een andere actieve behandeling. Ook de directe vergelijking tussen EMDR en traumagerichte CGT (op basis van vijf RCT’s) liet geen significant verschil zien. Behandelingen lijken over het geheel genomen dus even goed te werken. De volgende vraag is: welke behandeling werkt voor welke patiënt? De hoop is dat de oorspronkelijke patiëntdata van steeds meer RCT’s beschikbaar worden gesteld, zodat met toenemende precisie vastgesteld kan worden welke patiënten het meest profiteren van EMDR (of een andere psychologische behandeling).

🔗 https://doi.org/10.1017/S0033291723003446
🔑 EMDR; CGT; Overige behandelvormen; Volwassen; Trauma

Begeleide CGT-zelfhulpbehandeling werkt bij eetbuistoornis

Een begeleide zelfhulpbehandeling, gebaseerd op CGT-E, lijkt goed te werken bij mensen met een eetbuistoornis. Dat concluderen Bernou Melisse en collega’s op basis van hun onderzoek. Doordat cliënten wekelijks slechts kort videobellen met hun behandelaar zou deze behandelvorm wachtlijsten kunnen verkorten en toegang tot specialistische zorg vergroten.

🔗 https://doi.org/10.2196/40472
🔑 E-mental health; CGT; Volwassen; Voedings – en eetstoornissen

Psychotherapie voor PTSS net zo effectief na meervoudig trauma

Veel therapeuten zijn terughoudend in het toepassen van traumagerichte behandelingen bij patiënten die zijn blootgesteld aan meerdere trauma’s (zoals bij herhaalde incidenten van seksueel of fysiek geweld). Psychologische interventies blijken echter niet minder effectief wanneer PTSS wordt veroorzaakt door meerdere traumatische gebeurtenissen dan door één enkele gebeurtenis (zoals een verkeersongeval). Dat concludeert een internationaal onderzoeksteam op basis van een grote meta-analyse waarin ze de gegevens analyseerden van meer dan tienduizend volwassen patiënten. Ook bleek dat traumagerichte CGT bij complex trauma effectiever is dan niet-traumagerichte psychologische interventies. De onderzoekers hopen dat dit positieve resultaat bezorgdheid bij behandelaren wegneemt en zij vaker psychotherapie zullen inzetten bij meervoudig trauma.

🔗 https://doi.org/10.1016/S2215-0366(23)00373-5
🔑 CGT; Overige behandelvormen; Volwassen; Trauma

Bij smartphone-apps voor depressie en angst geldt: soms beter iets dan niets

Smartphone-apps voor depressieve of angstklachten sorteren kleine maar significante effecten (ten opzichte van niets doen of een placebo). Dat stellen onderzoekers vast op basis van een meta-analyse van 176 RCT’s naar op zichzelf staande mental health apps. Een deel van de RCT’s was gericht op mensen met symptomen boven de klinische drempel – daarin waren de effecten groter. Ook waren de effecten voor depressie en gegeneraliseerde angst groter wanneer de app CGT-elementen had. De onderzoekers concluderen dat smartphone-apps interessant kunnen zijn voor mensen die geen toegang (willen) hebben tot traditionele vormen van zorg.

🔗 https://doi.org/10.1002/wps.21183
🔑 E-mental health; Angststoornissen; Stemmingsstoornissen

Misschien ook interessant voor jou